ΒΙΝΤΕΟ - Η ΜΠΛΟΦΑ ΤΟΥ ΠΟΥΤΙΝ ΤΙ ΣΚΟΠΟ ΕΙΧΕ ?

ΣΜΥΡΝΗ 1922 - ΣΠΑΝΙΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ.

Μέσα από τη συγκλονιστική αφήγηση μιας νεαρής Σμυρνιάς και με τη βοήθεια του Φωτογραφικού Αρχείου του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου, αναβιώνει την πιο σκοτεινή σελίδα του ελληνισμού της Μικράς Ασίας , 101 χρόνια μετά τη σφαγή και την πυρπόληση της Σμύρνης το Σεπτέμβριο του 1922.

«Οι γονείς μου κατοικούσαν στη Σμύρνη και ωνομάζοντο Ανδρομάχη και Κωνσταντίνος Χατζημάρκου. Ο πατέρας μου είχε ξενοδοχείο ύπνου, καφενείο και ηλεκτροκίνητο καφετριβείο “η Μόκα” στην προκυμαία της Σμύρνης. Γεννήθηκα στη Σμύρνη, στο ξενοδοχείο μας, στες 15 Μαρτίου του 1909.

Επειδή οι αδελφές μου μεγάλωσαν και δεν ήθελε ο πατέρας μου να ζούμε στο ξενοδοχείο, κατοικήσαμε σ’ άλλο προάστειο, τον Κιός Τεπέ. Το σπίτι μας ήταν μία ωραία έπαυλις σ’ένα ύψωμα, από όπου εφαίνετο ωραία η κίνησις του κόλπου…

Η ζωή μας κυλούσε ήρεμη και ανέφελη, την ευτυχία μας δε τη μεγάλωσε ο Ελληνικός στρατός, που κατέλαβε τη Σμύρνη. Θυμούμε μάλιστα με τι λαχτάρα στες 2 Μαΐου 1919 τους υποδεχθήκαμε στο σπίτι μας, τον χορό που έδωσε ο πατέρας μου στον 1ον λόχο των ευζώνων, που ήλθε στο χωριό καθώς και τον Εθνικόν Ύμνον που για πρώτη φορά έπαιξα στο πιάνο με την αδελφούλα μου. Έτσι πέρασαν τρία χρόνια γεμάτα χαρά και ευτυχία, που βλέπαμε τη Σμύρνη μας γαλανόλευκη.

Η ευτυχία μας όμως δεν βάσταξε πολύ· και μια μέρα του 1922, στες 14 Αυγούστου , μάθαμε την οπισθοχώρησι του Ελληνικού στρατού. Στην αρχή μας φάνηκε απίστευτο, γιατί ο εγωϊσμός μας δεν μας άφινε να το πιστέψωμε.

Και όμως ένα Σάββατο… ακούστηκε ο φοβερός ερχομός των Τούρκων…»

Η Αμφιλύκη Χατζημάρκου, ήταν ένα κορίτσι που μεγάλωνε στη Σμύρνη ανέμελα και με σχετική οικονομική άνεση μέχρι την καταστροφή της πόλης το Σεπτέμβριο του 1922. Η αφήγησή της αναβιώνει μια από τις πιο μαύρες σελίδες της ελληνικής ιστορίας, τη σφαγή και την πυρπόληση της Σμύρνης, που σφράγισε επί της ουσίας το θάνατο του ελληνισμού της Μικράς Ασίας και την αποτυχία της υλοποίησης της Μεγάλης Ιδέας. Μικρασιατική Καταστροφή για τους Έλληνες, Αγώνας Ανεξαρτησίας (Kurtuluş Savaşı) για τους Τούρκους.

Το Σάββατο 9 Σεπτεμβρίου 1923 ο τουρκικός στρατός, ο ίδιος ο Μουσταφά Κεμάλ και οι άτακτοί του, μπήκαν στην Σμύρνη. Επτά μέρες πριν είχε αποχωρήσει και το τελευταίο ελληνικό στρατιωτικό τμήμα από τη Μικρά Ασία με το Μέτωπο να έχει καταρρεύσει από τις παραμονές του Δεκαπενταύγουστου.

Η ήττα του Ελληνικού στρατού και η κατάληψη της πόλης από τους κεμαλικούς βρήκε την οικογένεια της Αμφιλύκης απροετοίμαστη. Αναζήτησαν ασφάλεια «στο στόμα του λύκου», στο ξενοδοχείο της Προκυμαίας, αλλά κατάφεραν να σωθούν με τη βοήθεια ενός άλλου ξενοδόχου μουσουλμάνου, πιθανόν του Ναΐμ Μούλαβιτς, ιδιοκτήτη των «Σμύρνα Παλάς» και «Σπλέντιτ Παλάς».

Χριστιανοί και Μουσουλμάνοι αντάλλασαν εξυπηρετήσεις και προστασία κατά τη διάρκεια της οθωμανικής κυριαρχίας και της ελληνικής κατοχής του 1919-1922, ως τεχνολογία επιβίωσης απέναντι στις υπερβάσεις των αρχών και τη βιαιότητα των ατάκτων ενόπλων ομάδων. Μόνο που τον Αύγουστο – Σεπτέμβριο του 1922 οι παλιές ασφαλιστικές δικλείδες αποδείχθηκαν ανεπαρκείς…

Φωτιά, μαχαίρι και θάλασσα.

Όποιος μπορέσει ας σωθεί · η Σμύρνη καίεται.

«Την Τετάρτη το βράδυ έρχεται ο Τούρκος ξενοδόχος και μας λέγει: 

“Όποιος μπορέσει ας σωθεί · η Σμύρνη καίεται”»

 περιγράφει η Αμφιλύκη Χατζημάρκου στην σπάνια σήμερα έκδοση 

«Από τας ημέρας της Μικρασιατικής Καταστροφής, Αυτοβιογραφίαι των Προσφύγων Κοριτσιών του Οικοτροφείου του Διεθνούς Συνδέσμου Γυναικών»

 (Αθήνα, 1926).

«Βγήκαμε όλοι έξω και βλέπουμε τη Σμύρνη να καίεται από τέσσερα μέρη και όλος ο κόσμος να φωνάζει και να μη ξεύρη που πηγαίνει. 

Ο πατέρας μου βλέποντας το κακό που γινότανε έξω, αποφάσισε να καούμε εκεί για να μη πέσουμε στα χέρια των θηρίων αυτών».

«Η απόφασις του ήτο σταθερά.

 Η μητέρα μου κ’ εμείς με κλάματα τον παρακαλούσαμε να φύγουμε.

 Τόσο τραγικό το σύμπλεγμα αυτό φάνηκε στον Τούρκο ξενοδόχο που ήρθε και είπε στη μητέρα μας:

 “Έλα πάρε τα παιδιά σου και θα σωθούμε όλοι μαζί. 

Έχω ατμάκατο”. 

Μια αχτίνα χαράς μας παρηγόρησε και αφού μας έδωσαν σκεπάσματα οθωμανικά μαζί με τη μητέρα και αδελφή του ξενοδόχου μας παρέλαβον μερικοί ωπλισμένοι Τούρκοι και μας πήγαν στην ατμάκατο.

Προχωρήσαμε λίγο και ύστερα από πολλά εμπόδια, γιατί τα πτώματα των πνιγμένων κτυπούσαν δεξιά και αριστερά στην ατμάκατο, σταθήκαμε στο μέσον του κόλπου. 

Μπροστά στα μάτια μας είχαμε το τραγικό θέαμα, που μας παρουσιάζει φωτιά, μαχαίρι και θάλασσα. 

Σ’ όλη μου τη ζωή δε θα ξεχάσω την τραγική αυτή νύχτα».

Η μεγάλη πυρκαγιά εκδηλώθηκε αρχικά στην αρμενική συνοικία από την ανατίναξη της Αρμενικής Εκκλησίας του Αγίου Νικολάου.

 Με τη βοήθεια του ευνοϊκού για τους Τούρκους ανέμου

 (που έπνεε αντίθετα από την τουρκική συνοικία)

 και της βενζίνης με την οποία ράντιζαν τα σπίτια, η φωτιά κατέκαψε όλη την πόλη, εκτός από τη μουσουλμανική και την εβραϊκή συνοικία.

Η φωτιά διήρκεσε από τις 13 έως τις 17 Σεπτεμβρίου του 1922 (31 Αυγούστου έως 4 Σεπτεμβρίου με το παλαιό ημερολόγιο). 

Καθώς η οικογένεια Παπαμάρκου προσπαθούσε να διαφύγει, ο πατέρας συνελήφθη. 

Στην αφήγησή της η Αμφιλύκη χρησιμοποιεί το παλιό ημερολόγιο αλλά και αυτές οι ημερομηνίες φαίνεται πως είναι συγκεχυμένες στο μυαλό της.

«Στες 4 το πρωΐ της 1ης Σεπτεμβρίου φθάσαμε στο Κορδελιό, προάστειο της Σμύρνης. 

Οι Τούρκοι για να δείχνουν δυσκίολες στους χριστιανούς, ζητούσαν διάφορα πιστοποιητικά. 

Ο πατέρας κατόρθωσε με τη βοήθεια ενός δικηγόρου, Τούρκου να κάνει  ένα τέτοιο πιστοποιητικό, που έπρεπε να επικυρωθεί από την Τουρκική κυβέρνηση, και γι αυτό πήγε στο Διοικητήριο.

Αλά δυστυχώς για μας εκεί κρατήθηκε από τους Τούρκους. 

Ήτανε Σαββάτο στες 15 Σεπτεμβρίου του 1922, η πιο δυστυχισμένη μέρα της ζωής μου . 

Αφού άδικα γυρέψαμε να τον σώσουμε και δεν μπορέσαμε, στις 15 Σεπτεμβρίου το πρωΐ φύγαμε αφήνοντας πίσω μας τον καλό μας πατέρα, περιουσία, σπίτι και την πατρίδα μας, με ένα επίτακτο Αμερικανικό που ήλθε να μας σώση».

Πιθανόν αναφέρεται στο Σάββατο 30 Σεπτεμβρίου, τελευταία μέρα που επιτρέπονταν η ελεύθερη αποχώρηση του Χριστιανικού πληθυσμού από τον Τουρκικό στρατό. 

Φαίνεται ότι η οικογένεια εξάντλησε άδικα κάθε περιθώριο για τη σωτηρία του πατέρα…

Ξεριζωμός

Φύγαμε αφήνοντας πίσω μας τον καλό μας πατέρα, περιουσία, σπίτι και την πατρίδα μας

Ο ξεριζωμός ενός μεγάλου μέρους του χριστιανικού πληθυσμού, Ελλήνων και Αρμενίων, προς τη μικρασιατική ακτή, που -κατά τους υπολογισμούς του Οικουμενικού Πατριαρχείου- έφτανε τις 250.000, άρχισε μετά την ήττα του Ελληνικού στρατού και την κατάρρευση του Μετώπου στα μέσα Αυγούστου του 1922.

Την επομένη της αναχώρησης και του τελευταίου ελληνικού στρατιωτικού τμήματος από τη Σμύρνη, οι χιλιάδες των προσφύγων Έλληνες και Αρμένιοι που κατέκλυζαν όλο το μήκος της περίφημης Προκυμαίας “Κε” 

μάταια περίμεναν πλέον τα επιταγμένα ελληνικά πλοία για τη μεταφορά τους στα γειτονικά ελληνικά νησιά.

 Μετά από παρέμβαση του Αμερικανού Προξένου G. Horton, στάλθηκαν δύο αμερικανικά αντιτορπιλικά για την εξυπηρέτηση των προσφύγων.

Οι μαρτυρίες για όσα συνέβησαν στην πόλη πριν την πλήρη εκκένωση της είναι ανατριχιαστικές. 

Οι Αρμένιοι και οι Έλληνες άντρες από 15 μέχρι και 45 ετών οδηγήθηκαν στα τάγματα εργασίας (αμελέ ταμπουρού) που βρήκαν τραγικό θάνατο από την εξουθενωτική εργασία και τις ταλαιπωρίες. 

Περίπου 160.000 άντρες δεν γύρισαν ποτέ.

Όλη η Σμύρνη καλύφθηκε από τις στριγκλιές και τα ουρλιαχτά των γυναικών που βιάσθηκαν, οι Ευρωπαίοι μάρτυρες διέκριναν ακέφαλα βρέφη στους δρόμους της αρμένικης συνοικίας, ολόκληρες οικογένειες εκτελέσθηκαν εν ψυχρώ ενώ από τη μανία των Τούρκων δεν γλίτωσαν ούτε οι Γαλλίδες νοσοκόμες του Ερυθρού Σταυρού και οι καθολικές αδελφές του Τάγματος του Ελέους που σφαγιάσθηκαν εν ώρα καθήκοντος.

Ο ευαγγελιστής ιερέας πατήρ Μαλτάς εκτελέσθηκε και ο πρόεδρος του Αμερικανικού Κολεγίου Αλεξ Μακ Λάχλαν υπέστη βασανιστήρια μέχρι θανάτου. 

Ο Διεθνής Ερυθρός Σταυρός έστειλε αντιπροσωπεία στον Κεμάλ Ατατούρκ ώστε να συγκαταθέσει στην εκκένωση της πόλης.

Η εκκένωση της Σμύρνης άρχισε στις 11 Σεπτεμβρίου και διήρκησε μια εβδομάδα.

Κατόπιν ασφυκτικών πιέσεων ο Κεμάλ Ατατούρκ επέτρεψε σε ελληνικά και άλλα πλοία να μπουν στο λιμάνι.

Όταν η πόλη τυλίχτηκε στις φλόγες στις 13 Σεπτεμβρίου, 19 συνολικά πλοία μπήκαν στη Σμύρνη να σώσουν τον κόσμο.

Συνολικά 300.000 πρόσφυγες πέρασαν στην Ελλάδα.

Οι εμπρησμοί κατέστρεψαν τα 3/5 της έκτασης της Σμύρνης αφήνοντας άθικτη την τουρκική συνοικία.

Από τις φωτιές δεν γλίτωσαν ούτε τα πολυτελή κτίρια της πόλης, όπως το Sporting Club, τα κομψά ξενοδοχεία του Και, τα εστιατόρια και οι επαύλεις. 

Από τις 46 ορθόδοξες εκκλησίες σώθηκαν οι τρεις.

Τα τελευταία τραγικά δείγματα της σμυρνιώτικης φωτογραφίας

Την έκταση της καταστροφής αποτυπώνει καρέ καρέ η συλλογή φωτογραφιών που έθεσε στη διάθεσή του NEWS247 το Φωτογραφικό Αρχείο του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου και έχει αξιοποιηθεί από το νεοϊδρυθέν Ψηφιακό Μουσείο Νέας Σμύρνης σε μια προσπάθεια συγκέντρωσης και ψηφιοποίησης του σχετικού με τον ελληνισμό της Σμύρνης υλικού που βρίσκεται σε κάθε γωνιά της Ελλάδας και του κόσμου.

«Αυτή η σχετικά άγνωστη ιδιωτική συλλογή, που παραχωρήθηκε στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, είναι επί της ουσίας τα τελευταία τραγικά δείγματα της σμυρνιώτικης φωτογραφίας» επισημαίνει ο ιστορικός Μιχάλης Βαρλάς, υπενθυμίζοντας πως η Σμύρνη, η Νέα Υόρκη της Ανατολής όπως αποκαλείτο λόγω της ιδιαίτερης κουλτούρας της, είχε έναν μεγάλο αριθμό ανθρώπων της εικόνας: 

επαγγελματίες φωτογράφους, φωτορεπόρτερ, καλλιτέχνες, κινηματογραφιστές  αλλά και απλούς ανθρώπους που ήταν εξοικειωμένοι με τη φωτογραφία και την εικονοληψία.

«Από τέτοιες συλλογές όχι μόνο ξαναζούμε την καταστροφή αλλά βλέπουμε και πως οι άνθρωποι αποτύπωναν την ιστορία» τονίζει ο κύριος Βαρλάς.

Πηγή Φωτογραφιών: Φωτογραφικό Αρχείο Εθνικού Ιστορικού Μουσείου.

Ευχαριστούμε για τις πληροφορίες και τη βοήθεια τον Μιχάλη Βαρλά, επιμελητή και υπεύθυνο τεκμηρίωσης της έκθεσης του Ψηφιακού Μουσείου Νέας Σμύρνης, καθώς και την Νίκη Μαρκασιώτη, υπεύθυνη του Φωτογραφικού Αρχείου στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο της Αθήνας. 

Τα τελευταία τραγικά δείγματα της σμυρνιώτικης φωτογραφίας

Την έκταση της καταστροφής αποτυπώνει καρέ καρέ η συλλογή φωτογραφιών που έθεσε στη διάθεσή του NEWS247 το Φωτογραφικό Αρχείο του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου και έχει αξιοποιηθεί από το νεοϊδρυθέν Ψηφιακό Μουσείο Νέας Σμύρνης σε μια προσπάθεια συγκέντρωσης και ψηφιοποίησης του σχετικού με τον ελληνισμό της Σμύρνης υλικού που βρίσκεται σε κάθε γωνιά της Ελλάδας και του κόσμου.

«Αυτή η σχετικά άγνωστη ιδιωτική συλλογή, που παραχωρήθηκε στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, είναι επί της ουσίας τα τελευταία τραγικά δείγματα της σμυρνιώτικης φωτογραφίας» επισημαίνει ο ιστορικός Μιχάλης Βαρλάς, υπενθυμίζοντας πως η Σμύρνη, η Νέα Υόρκη της Ανατολής όπως αποκαλείτο λόγω της ιδιαίτερης κουλτούρας της, είχε έναν μεγάλο αριθμό ανθρώπων της εικόνας: επαγγελματίες φωτογράφους, φωτορεπόρτερ, καλλιτέχνες, κινηματογραφιστές  αλλά και απλούς ανθρώπους που ήταν εξοικειωμένοι με τη φωτογραφία και την εικονοληψία.«Από τέτοιες συλλογές όχι μόνο ξαναζούμε την καταστροφή αλλά βλέπουμε και πως οι άνθρωποι αποτύπωναν την ιστορία» τονίζει ο κύριος Βαρλάς.

Πηγή Φωτογραφιών: Φωτογραφικό Αρχείο Εθνικού Ιστορικού Μουσείου.Ευχαριστούμε για τις πληροφορίες και τη βοήθεια τον Μιχάλη Βαρλά, επιμελητή και υπεύθυνο τεκμηρίωσης της έκθεσης του Ψηφιακού Μουσείου Νέας Σμύρνης, καθώς και την Νίκη Μαρκασιώτη, υπεύθυνη του Φωτογραφικού Αρχείου στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο της Αθήνας.

Τι είναι το “Σύνδρομο Στοκχόλμης”: Όταν το θύμα αγαπάει τον θύτη του;

 

Όλοι έχουμε ακούσει κατά καιρούς για το περίφημο “Σύνδρομο της Στοκχόλμης”.

Τι ακριβώς είναι αυτή η κατάσταση, πότε και πως εμφανίζεται; Γιατί το θύμα φτάνει σε σημείο να ενδιαφέρεται ή και να αγαπάει τον θύτη του, ενώ θα έπρεπε κανονικά να τον μισεί; 

Στο επιστημονικό κείμενο που θα διαβάσετε θα ενημερωθείτε πλήρως για το Σύνδρομο της Στοκχόλμης, θα βρείτε παραδείγματα όπου οι όμηροι μιας αεροπειρατείας, αγάπησαν τους δεσμώτες τους, καθώς και άλλες περιπτώσεις.

Το Σύνδρομο της Στοκχόλμης είναι μια σύνθετη ψυχολογική κατάσταση κατά την οποία ο όμηρος αρχίζει και τρέφει συναισθήματα συμπάθειας ή/και αγάπης προς τους απαγωγείς του. Το σύνδρομο πήρε το όνομά του μετά από μια ληστεία τράπεζας στη Στοκχόλμη της Σουηδίας το 1973. 

Είναι ένα παράδειγμα αμυντικού μηχανισμού, στο οποίο το άτομο αναπτύσσει συναισθηματική προσκόλληση με το πλησιέστερο ισχυρό ενήλικα – το θύμα επιλέγει να παραμείνει πιστός στο θύτη του.

Οι άνθρωποι που πάσχουν από το σύνδρομο της Στοκχόλμης έχουν συμπτώματα παρόμοια με τους ανθρώπους που υποφέρουν από διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD), όπως εφιάλτες, δυσκολία συγκέντρωσης, σύγχυση, αυξημένη δυσπιστία, και δυσάρεστες αναδρομές στο παρελθόν.

Σήμερα οι αναφορές στο Σύνδρομο της Στοκχόλμης έχουν επεκταθεί πέρα από τις γνωστές περιπτώσεις θυμάτων απαγωγών ή ομηρίας. Έτσι, χαρακτηριστικά αυτού του Συνδρόμου βλέπουμε ακόμα και σε περιπτώσεις αρρωστημένης σχέσης συζύγων, «ανεξήγητες» σχέσεις που δημιουργούνται με κοινούς εκβιαστές, με εμπόρους ναρκωτικών, ή ακόμα και σε περιπτώσεις με πρωταγωνιστές πόρνες και τους προαγωγούς τους κλπ. Ακόμα και στην σύγχρονη πολιτικο-οικονομική ιστορία της Ελλάδας, κάποιοι οικονομικοί αναλυτές θα κάνουν συγκρίσεις με την ψυχοπαθολογία που αναπτύσσεται στο Σύνδρομο της Στοκχόλμης.

Τα συστατικά και η εξέλιξη του συνδρόμου της Στοκχόλμης

Τα κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

– Το Θύμα έχει θετικά συναισθήματα προς το θύτη

– Το Θύμα έχει αρνητικά συναισθήματα προς την οικογένεια, τους φίλους του, ή τις Αρχές

– Ο Θύτης αναπτύσσει θετικά συναισθήματα προς το Θύμα

– Το Θύμα υποστηρίζει ή βοηθά το Θύτη

Τα στάδια στην εξέλιξη του συνδρόμου περιλαμβάνουν:

Το θύμα αποσυνδέεται από το τεράστιο προσωπικό άγχος επιβίωσης που βιώνει, εξαιτίας της τρομοκρατίας που εξασκεί ο θύτης. Το θύμα αρχίζει να συμφωνεί με τις απόψεις και θέσεις του θύτη και υιοθετεί ορισμένες πτυχές της δικής του προσωπικότητας. Με τον τρόπο αυτό, το θύμα αρχίζει να μαθαίνει πώς να κατευνάσει και να ευχαριστήσει τον θύτη, ώστε να διασφαλίσει ευνοϊκή μεταχείριση. Μετά από λίγο το θύμα αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι ο θύτης του έχει όμοια ανθρώπινα χαρακτηριστικά όπως όλοι οι άλλοι άνθρωποι που γνωρίζει. Σε αυτό το σημείο το θύμα θα αρχίσει να βλέπει το θύτη του ως μικρότερη απειλή. Μερικά θύματα μπορούν να μοιράζονται ακόμη και προσωπικές πληροφορίες σε μια προσπάθεια να εγκαταστήσουν δεσμό με τον θύτη τους και να προκαλέσουν τον οίκτο του. Αυτός ο εγκαθιστάμενος δεσμός, προκαλεί με τη σειρά του αντικρουόμενα συναισθήματα (π.χ., οργή και οίκτο) και παράλογη ανησυχία για την κατάσταση του θύτη. Το θύμα μπορεί να αγνοήσει ακόμη και τις δικές του ανάγκες.

Μόλις το τραυματικό συμβάν λήξει, ωστόσο, το θύμα δυσκολεύεται να αποκαταστήσει τον συναισθηματικό του κόσμο και να απομονώσει / απορρίψει τα θετικά συναισθήματα που του έχουν ήδη δημιουργηθεί για τον θύτη του.

Τέσσερις συνθήκες είναι παρούσες ως θεμέλιο για την ανάπτυξη του Συνδρόμου της Στοχόλμης:

1.- Αντιληπτή ή πραγματική απειλή για την σωματική ή ψυχολογική ακεραιότητα του ατόμου και η ισχυρή πεποίθηση ότι ο δράστης θα πραγματοποιήσει τις απειλές του. Σε αυτό περιλαμβάνονται:

– Διαβεβαιώσεις του Θύτη προς το Θύμα ότι μόνο η συνεργασία του τελευταίου θα εξασφαλίσει την ακεραιότητα του ίδιου, της οικογένειας του ή των φίλων του.

– Ο Θύτης αναφέρει ιστορίες ή διηγήσεις Βίας, στις οποίες υπήρξε πρωταγωνιστής για να υπενθυμίσει στο θύμα ότι οι συνέπειες είναι σίγουρες εάν δεν συνεργαστεί.

– Μπορεί να είναι πράγματι γνωστό κάποιο ιστορικό Βίας, που οδηγεί το θύμα να πιστεύει ότι θα μπορούσε να είναι ένας επόμενος στόχος.

2.- Επίδειξη μιας μικρής καλοσύνης ή κάποιων υποχωρήσεων από τον θύτη προς το θύμα.

– Σε ορισμένες περιπτώσεις, μικρές χειρονομίες «καλοσύνης», όπως το να επιτρέψει ο δράστης στο θύμα μια επίσκεψη στο μπάνιο ή την παροχή τροφής / νερού είναι αρκετό για να αλλάξει την αντίληψη του θύματος προς τον θύτη.

– Άλλες φορές πάλι, ένα δώρο (συνήθως παρέχεται μετά από ένα επεισόδιο κακοποίησης), μπορεί να θεωρηθεί ως απόδειξη ότι ο δράστης δεν είναι «τόσο κακός.»

3.- Το Θύμα απογυμνώνεται από το να έχει άλλες εναλλακτικές.

Τα θύματα έχουν την αίσθηση ότι είναι πάντα υπό στενή παρακολούθηση και εποπτεία. Για την επιβίωσή τους, αρχίζουν να υιοθετούν την οπτική του θύτη τους. Αυτή η ανάγκη επιβίωσης και η ταύτιση με τον Θύτη, μπορεί να γίνει τόσο έντονη που το θύμα αναπτύσσει θυμό προς εκείνους που προσπαθούν να βοηθήσουν.

Σε σοβαρές περιπτώσεις του Συνδρόμου της Στοκχόλμης το θύμα μπορεί να αισθάνεται ότι η επικίνδυνη κατάσταση που βιώνουν οφείλεται σε δικό τους σφάλμα.

4.- Σαφής και αντικειμενική αδυναμία να ξεφύγουν από την κατάσταση:

Τα θύματα μπορεί να έχουν οικονομικές υποχρεώσεις, δυσβάστακτο χρέος, ή αστάθεια στην ζωή τους, σε σημείο που δεν μπορούν να επιβιώσουν μόνα τους.

Ο δράστης μπορεί να χρησιμοποιεί απειλές συμπεριλαμβανομένης της αρπαγής των παιδιών, δημόσια έκθεση, ή συνεχών παρενοχλήσεων, που το θύμα θα βιώσει πολύ απειλητικές για την ύπαρξη του.

Πώς να βοηθήσετε: Τι πρέπει να κάνετε και τι να μην κάνετε:

Αν και κάθε περίπτωση είναι διαφορετική, υπάρχουν γενικές κατευθυντήριες γραμμές στο πώς να αναγνωρίσετε αν κάποιος δικός σας πάσχει από το σύνδρομο της Στοκχόλμης:

– Στο Θύμα προφανώς έχει δοθεί μια «επιλογή» – ή την αρρωστημένη «σχέση» με τον Θύτη του ή την σχέση με την οικογένεια του. Επειδή το θύμα τελικώς πιστεύει ότι η επιλογή της οικογένειας θα οδηγήσει σε αρνητικές συνέπειες, η οικογένεια έρχεται πάντα δεύτερη.

– Το θύμα μιας τέτοιας κατάστασης είναι έτοιμο να πει ότι η οικογένεια του προσπαθεί να καταστρέψει την υπέροχη «σχέση» που έχει με τον θύτη του. Θυμηθείτε: όσο περισσότερο πιέζουν ψυχολογικά το θύμα, τόσο περισσότερο θα είναι έκδηλη αυτή η αντίδραση του θύματος.

– Ο στόχος σας είναι να παραμείνετε σε επαφή με το θύμα κατά τη διάρκεια της κατάστασης που το άτομο βιώνει. Κρατήστε σύντομη επαφή και στο «παραδοσιακό» ύφος, όπως αναφορές σε διακοπές, γενέθλια και άλλα καθημερινά.

– Πολύ σημαντική είναι η στιγμή που το θύμα θα ζητήσει συμβουλές για την «σχέση» του με το θύτη. Πρέπει να ακούσετε πολύ προσεκτικά και χωρίς πανικό και άγχος και να διαβεβαιώσετε ότι είστε κοντά στους ανθρώπους αυτούς.

Εδώ είναι μερικές από τις πιο γνωστές περιπτώσεις του συνδρόμου της Στοκχόλμης.

Jan-Eric Olsson and Clark Olofsson (1973)

Ο όρος «Σύνδρομο της Στοκχόλμης» προήλθε από το περιστατικό της ληστείας μιας τράπεζας που 'ελαβε χώρα στο Kreditbanken στην Στοκχόλμη της Σουηδίας, όταν δύο ένοπλοι άνδρες οι Jan-Eric Olsson και Clark Olofsson εισέβαλαν σε αυτήν (28/9/73) και κράτησαν ομήρους 4 υπαλλήλους (3 γυναίκες και 1 άνδρα) της τράπεζας για 6 ημέρες. Όταν η επιχείρηση διάσωσης ξεκίνησε την 6η ημέρα, οι όμηροι προσπάθησαν να βοηθήσουν τους απαγωγείς και να τους σώσουν. Προσπάθησαν να σώσουν τους απαγωγείς, ακόμη και όταν οι απαγωγείς είχαν πια παραδοθεί. Οι όμηροι, επίσης, προσπάθησαν να συλλέξουν χρήματα για τους απαγωγείς. Ένας από τους αιχμαλώτους, η Kristin Ehnemark έγινε φίλη του Clark Olofsson.

Patty Hearst ( 1974 )

Η Patty Hearst μια εκατομμυριούχος κληρονόμος, απήχθη από την οργάνωση Symbionese Liberation Army. Μετά από δύο μήνες αιχμαλωσίας, η Patty Hearst έγινε ενεργό μέλος της Οργάνωσης και συμμετείχε σε μια ληστεία. Η Hearst φυλακίστηκε για τις ενέργειές της. Αργότερα, ο Πρόεδρος Jimmy Carter μετέτρεψε την ποινή της και της δόθηκε προεδρική χάρη.

Colleen Stan ( 1977)

Η Colleen Stan κρατήθηκε αιχμάλωτη για επτά χρόνια σε ένα ξύλινο κουτί από τους Cameron και Janice Hooker. Αν και είχε κακοποιηθεί σεξουαλικά και βασανίστηκε, η Stan έμεινε μαζί τους και δεν απέδρασε ακόμα και όταν της δόθηκε η ευκαιρία.

 O Cameron ήταν τόσο σίγουρoς για την υπακοή της Collen που την συνόδεψε για να επισκεφτεί μια φορά την οικογένειά της!

Πτήση 847 της TWA από την Αθήνα ( 1985 )

Σιίτες εξτρεμιστές του Λιβάνου κατέλαβαν την πτήση 847 της TWA και οι όμηροι κρατούνται για 2 εβδομάδες. Οι αεροπειρατές κακοποίησαν και απείλησαν κάποιους επιβάτες. Ένας δύτης του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ σκοτώθηκε.

 Οι περισσότεροι από τους ομήρους δεν ανέπτυξαν το σύνδρομο της Στοκχόλμης, αλλά ορισμένοι επιβάτες έδειξε συμπάθεια προς τους αεροπειρατές.

Natascha Kampusch (1998)

Η Natascha Κάμπους ήταν ένα 10χρονο παιδί από την Αυστρία όταν απήχθη από τον Wolfgang Priklopil. Ξέφυγε από την αιχμαλωσία στην ηλικία των 18 ετών. Ανέπτυξε τα συμπτώματα του συνδρόμου της Στοκχόλμης μετά την αυτοκτονία του απαγωγέα της.

Shawn Hornbeck ( 2002 )

Ο Shawn Hornbeck ήταν 11 ετών όταν απήχθη από τον Michael J. Devlin. 

Ο Hornbeck κρατήθηκε από τον απαγωγέα της στο Μισούρι για τέσσερα χρόνια. Χρησιμοποιώντας το «Devlin» ως το επίθετό του, δεν επιδίωξε την επέμβαση της Αστυνομίας, αν και μίλησε στην αστυνομία δύο φορές πριν από τη διάσωση του το 2007.

Elizabeth Smart ( 2003 )

Ο Brian David και η σύζυγός του Wanda Barzee απήγαγαν την 14χρονη Elizabeth Smart από το Salt Lake. Ταξίδεψαν στην Καλιφόρνια, το Σαν Ντιέγκο, και το Λας Βέγκας. 

Η Smart ισχυρίστηκε ότι ήταν η κόρη τους και όταν επέστρεψαν στη Γιούτα έφτασε να ισχυριστεί ότι ήταν η δεύτερη σύζυγος του Brian David και ότι οι τρεις τους διατηρούσαν μια πολυγαμική σχέση. Όταν της επιδείχθηκε η φωτογραφία της πριν από την απαγωγή, τελικά παραδέχθηκε ότι ήταν η Elizabeth Smart.

https://www.iatropedia.gr