Ο Μακεδονικός αγώνας ήταν ένας ανορθόδοξος πόλεμος στις αρχές του 20ου αιώνα που διήρκεσε περίπου 4 χρόνια, ,και διεξήχθη στη Μακεδονία. H οποία τότε ήταν μέρος της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, μεταξύ κυρίως ελληνικών και βουλγαρικών ενόπλων σωμάτων, ακόμα και Σέρβων και Ρουμάνων. Από τη στιγμή που έγινε αντιληπτό ότι η σημαντική αυτή επαρχία της Οθωμανικής αυτοκρατορίας θα ήταν η επόμενη εδαφική απώλεια του Μεγάλου Ασθενούς. Ξεκίνησε από την περιοχή της Καστοριάς και περί το τέλος του πολέμου, είχε επεκταθεί σ’ όλη τη σημερινή Μακεδονία μέχρι και των περιοχών του Μοναστηρίου, Γευγελής, Δοϊράνης κλπ.
Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ
ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ.
Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΤΟΥΣ ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΥΣ ΠΟΛΕΜΟΥΣ.
ΟΙ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΤΩΝ ΣΚΟΠΙΩΝ.
Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΑΓΩΝΑ.Όταν σχηματίστηκαν ανεξάρτητα κρατίδια Βαλκανίων, το Σερβικό και το Ελληνικό κατά το πρώτο μισό του 19ου αιώνα , το Βουλγαρικό κατά το 1878, ενώ η Μακεδονία ολόκληρη ήταν ακόμα υπό Οθωμανική κυριαρχία, όλοι αυτοί οι λαοί είχαν εθνική ιδεολογία μία : να απελευθερώσουν αλύτρωτους αδελφούς και αυτούς του Μακεδονικού χώρου. Όλοι άκουγαν τη γλώσσα τους στα μακεδονικά εδάφη , όλοι λογάριαζαν τους δίγλωσσους δικούς τους ομοεθνείς , όλοι επικαλούνταν λόγους ιστορικούς , για να τεκμηριώσουν ως δίκαιες τις επιδιώξεις τους .
Βιλαέτια της Μακεδονίας: Κόσσοβο, Μοναστήρι και Θεσσαλονίκη.Οι Αντίπαλοι.Βιλαέτια της Μακεδονίας: Κόσσοβο, Μοναστήρι και ΘεσσαλονίκηΕΛΛΗΝΕΣΒΟΥΛΓΑΡΟΙΤΟΥΡΚΟΙΡΟΥΜΑΝΟΙΣΕΡΒΟΙ
Αγωνίστηκαν σε ομάδες που αποτελούνταν από αξιωματικούς του ελληνικού στρατού και συνήθως απλούς κατοίκους της Μακεδονίας αλλά και εθελοντές από όλα τα μέρη της Ελλάδας και του εξωτερικού. Σκοπός τους ήταν η προστασία των Ελλήνων κατοίκων της Μακεδονίας.
Οι Βούλγαροι επιθυμώντας να κατακτήσουν ολόκληρη την Μακεδονία σχημάτισαν ειδικά ανταρτικά σώματα (κομιτατζήδες) που δρούσαν στην Μακεδονία με σκοπό να εκδιώξουν ή να εκβουλγαρίσουν τον τοπικό πληθυσμό.
ΕΠΙΔΙΩΞΗ ΤΩΝ ΡΟΥΜΑΝΩΝ.Οι Αρμάνοι, γνωστοί στην Ελλάδα κυρίως ως Βλάχοι, είναι μία λατινόφωνη πληθυσμιακή ομάδα τα μέλη της οποίας κατοικούσαν στην κυρίως Ελλάδα, στην Αλβανία και στην Μακεδονία.. Μητρική γλώσσα των Αρμάνων είναι η βλάχικη, γνωστή επίσης υπό το νεολογισμό «Αρωμουνική». Η οποία είναι λατινογενούς προέλευσης.Τελικά η προσπάθεια των Ρουμάνων απέτυχε χάρη στην ισχυρή Ελληνική εθνική συνείδηση των Βλάχων.
Με τον όρο Νεότουρκοι εννοείται το τουρκικό εθνικιστικό κόμμα «Ένωση και Πρόοδος» της μεταρρύθμισης που ξεκίνησε στην τουρκοκρατούμενη τότε Θεσσαλονίκη το 1908. Στα συμφραζόμενα του όρου Νεότουρκοι εντάσσονται αξιωματικοί, πολιτικοί και διανοούμενοι, οι οποίοι ξεσηκώθηκαν για την επαναφορά του Συντάγματος του 1876, υιοθετώντας το σύνθημα Ελευθερία, Ισότητα και Δικαιοσύνη. Βασικοί στόχοι του κινήματος ήταν η κατάλυση της απολυταρχίας του σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ Β και η εγκαθίδρυση ενός εκσυγχρονισμένου κράτους στο ευρωπαϊκό πρότυπο, που θα μπορούσε να διατηρήσει την εδαφική ακεραιότητα της αυτοκρατορίας, καθώς και να αντισταθεί στις επεμβάσεις των Μεγάλων Δυνάμεων. Το κίνημα των Νεότουρκων υπήρξε, αρχικά, σε μεγάλο βαθμό, συνέχεια του κινήματος των Νεο-οθωμανιστών του 1876.
Ο Μακεδονικός Αγώνας ανεπίσημα τελείωσε το 1908 με την επανάσταση των Νεότουρκων.
Βαλκανικοί Πόλεμοι.Οι Βαλκανικοί πόλεμοι ήταν δύο πόλεμοι που έγιναν στα Βαλκάνια το στους οποίους αρχικά η Βαλκανική Συμμαχία (Σερβία, Μαυροβούνιο, Ελλάδα και Βουλγαρία) επιτέθηκε και απέσπασε από την Οθωμανική Αυτοκρατορία την Μακεδονία και το μεγαλύτερο μέρος της Θράκης, ενώ στη συνέχεια, μετά τις διαφωνίες μεταξύ των νικητών για τον τελικό διαμοιρασμό των εδαφών, ξέσπασε δεύτερος πόλεμος (αυτή τη φορά με τη συμμετοχή και της Ρουμανίας) από τον οποίο εξήλθε ηττημένη η Βουλγαρία, χάνοντας το μεγαλύτερο μέρος των εδαφών που είχε αρχικά κατακτήσει.
