ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ - Η ΑΟΡΝΟΣ ΠΕΤΡΑ .
Βρισκόμαστε στο καλοκαίρι τού 327 π.χ και ο Αλέξανδρος εγκατέλειψε τη Βακτρία , και διαμέσου τού περάσματος τού Shibar , διέσχισε το Ινδοκούς.
Με πορεία δίχως ιδιαίτερα προβλήματα έφτασε στο σημερινό Begram.
Με πορεία δίχως ιδιαίτερα προβλήματα έφτασε στο σημερινό Begram.
Βάδισε κατά μήκος τού ποταμού Κωφήνα ( Καμπούλ ) , κι έπειτα σέ δύο παρατάξεις βάδισε κατά μήκος τού σημερινού δρόμου μεταξύ Καμπούλ και Τζαλαλαμπάντ.
Μετά από σκληρές μάχες, κι αφού υπέταξε τούς Ασπασιανούς , τούς Γουραίους και τούς Ασσακηνούς , έφτασε στην πόλη Νύσα ( βορειοανατολικά τού σημερινού Τζαλαλαμπάντ , στα σύνορα Αφγανιστάν και Πακιστάν ).
Μετά από σκληρές μάχες, κι αφού υπέταξε τούς Ασπασιανούς , τούς Γουραίους και τούς Ασσακηνούς , έφτασε στην πόλη Νύσα ( βορειοανατολικά τού σημερινού Τζαλαλαμπάντ , στα σύνορα Αφγανιστάν και Πακιστάν ).
Η πόλις ήταν κατά την παράδοση Ελληνική , πού την είχε χτίσει αιώνες πριν ο Διόνυσος κατά την εκστρατεία του στην Ινδία.
” Διόνυσον δέ κτίσαι τήν Νύσαν, επεί τε Ινδούς εχειρώσατο ” ( Αρριανός Ε,1).
Αυτά τα αναφέρει ο άρχοντας τής πόλης Άκουφις , και τού επιδεικνύει κατάφυτους με αμπέλια τόπους πού δεν υπήρχαν πουθενά αλλού στην ευρύτερη περιοχή , όπως και κισσό.
” Διόνυσον δέ κτίσαι τήν Νύσαν, επεί τε Ινδούς εχειρώσατο ” ( Αρριανός Ε,1).
Αυτά τα αναφέρει ο άρχοντας τής πόλης Άκουφις , και τού επιδεικνύει κατάφυτους με αμπέλια τόπους πού δεν υπήρχαν πουθενά αλλού στην ευρύτερη περιοχή , όπως και κισσό.
Mπροστά του τώρα υψώνεται η ύψιστη πρόκληση : η ΑΟΡΝΟΣ ΠΕΤΡΑ.
” Ο βράχος αυτός – γράφει ο Αρριανός – είναι ένα σημαντικό πράγμα σ`αυτόν τον τόπο , και υπάρχει σχετικά μ` αυτόν παράδοση ότι ούτε ο Ηρακλής , ο γιός τού Δία , δεν μπόρεσε να τον κατακτήσει.
” ..ουδέ Ηρακλεί τώ Διός αλωτόν γενέσθαι την πέτραν “.
” ..ουδέ Ηρακλεί τώ Διός αλωτόν γενέσθαι την πέτραν “.
” Η περιφέρεια μέν τού βράχου λέγουν ότι είναι 200 στάδια ( 23.000 μέτρα ) , το δε ύψος αυτού , στο μέρος πού είναι το πιο χαμηλό του σημείο , είναι έντεκα στάδια ( 1265 μέτρα ) , ενώ για την ανάβαση σ`αυτόν υπήρχε ένα μόνο στενό πέρασμα χειροποίητο και κακοτράχαλο’ υπήρχε μάλιστα στην άκρη τού βράχου νερό και αρκετό και καθαρό , γιατί ανάβλυζε εκεί μια πηγή , ώστε να ρέει απ` αυτήν , επιπλέον υπήρχε εκεί και δάσος και γόνιμη περιοχή , ώστε , όταν καλλιεργηθεί , να φτάσει για τη διατροφή χιλίων ανθρώπων. ( Αρριανός ΧΧVII )
Σύμφωνα με τον Αρριανό (Αλεξάνδρου Ανάβασις), η Άορνος Πέτρα βρίσκεται μεταξύ του Γουραίου ποταμού και της κοιλάδας του Ινδού ποταμού.
Ο Γουραίος ποταμός βρίσκεται μεταξύ του Ιμάου όρους (σημερινά δυτικά Ιμαλάια στο βόρειο Πακιστάν) και Σουάστη ποταμού (σημερινός Σουάτ (Swat), στο ΒΔ Πακιστάν), ο οποίος βρίσκεται μετά τον Υδάσπη ποταμό (σημερινός Γχελούμ (Jhelum), της περιοχής Πουντζάμπ (Punjab) στο ΒΑ Πακιστάν).
Από μελέτες του αρχαιολόγου Aurel Stein (1926) υπολογίζεται ότι η Άορνος Πέτρα σήμερα ονομάζεται Πιρ-Σαρ (Pir-Sar) και βρίσκεται λίγα km δυτικά του Ινδού ποταμού και βόρεια του ποταμού Μπουνέρ (Buner) στο βόρειο Πακιστάν, πολύ κοντά στα σημερινά σύνορα με το βόρειο Αφγανιστάν.
Η πολιορκία ήταν αιματηρή και η αντίσταση λυσσαλέα.
Οι πολιορκημένοι – γράφει ο Αρριανός – έμειναν έκθαμβοι με την απερίγραπτη τόλμη τών Μακεδόνων ` ” έπρεπε να πραγματοποιηθεί πάση θυσία ” η εκπόρθηση.
Επί επτά ημερόνυκτα εμάχοντο σκληρά οι Ελληνες προκειμένου να εκπορθήσουν το ” απόρθητο τούτο φρούριο”.
Προκειμένου λοιπόν ο Αλέξανδρος , να επιτύχει την κατάληψη τής Αόρνου Πέτρας δεν δίστασε να χρησιμοποιήσει ” το σώμα των βασιλικών παίδων , των οποίων η ηλικία δεν ήτο μεγαλυτέρα των δέκα πέντε ετών καί ούτε ένας από τούς νεαρούς εκείνους ήρωες επέζησε ” (Ιωάννη Πασσά: ΝΕΩΤΕΡΟΝ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ ΗΛΙΟΥ ).
Την ΑΟΡΝΟ ΠΕΤΡΑ τήν συνοδεύουν κάποιες πληροφορίες οι οποίες για τον άνθρωπο τής πρώϊμης και κλασικής αρχαιότητας , των Ελληνιστικών χρόνων , τής Βυζαντινής περιόδου, ήταν μέρος των γνώσεών του, κι αυτό λόγω διαφορετικής παιδείας και κοσμοθεώρησης.
Γιά τον σημερινό όμως αναγνώστη πιθανότατα να φανούν ” παράδοξες ” , ” εξωφρενικές ” , ” αντισυμβατικές ” ,” αντιεπιστημονικές ” και ” παράλογες “.
Γράφει ο Φιλόστρατος :
(Τα ες τον Τυανέα Απολλώνιον, βιβλίον 2, παράγραφος 10): «Άκουσε όμως ότι την κατέλαβε ο Αλέξανδρος και ότι ονομαζόταν Άορνος όχι γιατί είχε ύψος δεκαπέντε στάδια γιατί τα ιερά πτηνά πετούν πάνω από αυτό το ύψος, αλλά γιατί στην κορυφή της λένε πως υπάρχει ρήγμα που τραβάει τα πτηνά που πετούν από πάνω, κάτι που μπορεί να δει κανείς στην Αθήνα στον πρόδομο του Παρθενώνος».
(Τα ες τον Τυανέα Απολλώνιον, βιβλίον 2, παράγραφος 10): «Άκουσε όμως ότι την κατέλαβε ο Αλέξανδρος και ότι ονομαζόταν Άορνος όχι γιατί είχε ύψος δεκαπέντε στάδια γιατί τα ιερά πτηνά πετούν πάνω από αυτό το ύψος, αλλά γιατί στην κορυφή της λένε πως υπάρχει ρήγμα που τραβάει τα πτηνά που πετούν από πάνω, κάτι που μπορεί να δει κανείς στην Αθήνα στον πρόδομο του Παρθενώνος».
Ο Στράβωνας λέει για το ρήγμα που υπήρχε στην κορυφή της Αόρνου Πέτρας (Γεωγραφικά, βιβλίον 14, παράγραφος 11): «Είναι σπήλαιο ιερό, το οποίο λέγεται χαρώνιο, ολέθριο που έχει αποφράδα»
” εστί σπήλαιον ιερόν χαρώνιον λεγόμενον , ολέθριον έχον αποφράς “..
ΑΠΟΦΡΑΣ= ΠΥΛΗ , έξοδος κάι είσοδος τού ολέθριου Χάροντος.
” αποφράς είναι η πύλη τήν οποίαν οι Αρχαίοι εθεώρουν ώς είσοδον καί κάθοδον είς τόν Άδην (ΛΕΞΙΚΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ , Γ. Πάπε ,Ε. Στεφάνου ,Φ. Πασσόβ).
Ο Ι.Φουράκης γράφει ” για δίαυλο προωθήσεως καί επαναρροφήσεως αιθερικών ιόντων , προοριζομένων διά τήν ανάπλασην καί βίωσιν τών εκ τού Ταρτάρου επί τής Χθονός ανελθόντων και ανερχομένων και ανθρωπομορφοποιούμενων όντων “.
Όμως οι ” παράδοξες ” αυτές πληροφορίες, συνδιαζόμενες με πληροφορίες πού αποτελούν δομικά συστατικά τής Ελληνικής γραμματείας , φιλοσοφίας και κοσμοθεώρησης , αλλά και άλλων λαών , γεννούν πολύμορφα και πολυδιάστατα ερωτήματα :
Ο Όσιος Ανδρέας ο δια Χριστόν σαλός στις προφητείες του αναφέρει ότι ο Μέγας Αλέξανδρος έκλεισε τις πύλες των Ινδιών από τις οποίες μέλλει να βγουν 72 βασιλείς με τον λαό τους: «Κατά το έτος εκείνο θ’ ανοίξει ο Κύριος τις πύλες των Ινδιών που έκλεισε ο βασιλιάς των Μακεδόνων Αλέξανδρος.
Όμως οι ” παράδοξες ” αυτές πληροφορίες, συνδιαζόμενες με πληροφορίες πού αποτελούν δομικά συστατικά τής Ελληνικής γραμματείας , φιλοσοφίας και κοσμοθεώρησης , αλλά και άλλων λαών , γεννούν πολύμορφα και πολυδιάστατα ερωτήματα :
Ο Όσιος Ανδρέας ο δια Χριστόν σαλός στις προφητείες του αναφέρει ότι ο Μέγας Αλέξανδρος έκλεισε τις πύλες των Ινδιών από τις οποίες μέλλει να βγουν 72 βασιλείς με τον λαό τους: «Κατά το έτος εκείνο θ’ ανοίξει ο Κύριος τις πύλες των Ινδιών που έκλεισε ο βασιλιάς των Μακεδόνων Αλέξανδρος.
Θα βγουν τότε από εκεί οι εβδομήντα δύο βασιλείς με τον λαό τους, τα λεγόμενα βδελυρά έθνη, που είναι πιο σιχαμερά από κάθε αηδία και δυσωδία. Αυτά θα διασκορπισθούν σ’ όλο τον κόσμο. Θα τρώνε ζωντανούς τους ανθρώπους και θα πίνουν το αίμα τους».
(Πλούταρχος, Περί `Ισιδος και Οσίριδος, παράγραφος 356): «Ο Τυφώνας απέκτησε συνωμότες εβδομήντα δύο άνδρες»
(Πλούταρχος, Περί `Ισιδος και Οσίριδος, παράγραφος 356): «Ο Τυφώνας απέκτησε συνωμότες εβδομήντα δύο άνδρες»
Στην Αποκάλυψη του Ιωάννη διαβάζουμε για τα έθνη Γωγ και Μαγώγ (κεφάλαιον 20, στίχοι 7-9): «Και όταν συμπληρωθούν τα χίλια χρόνια, θα λυθεί ο Σατανάς από τη φυλακή του και θα βγει για να εξαπατήσει τα έθνη που βρίσκονται στις τέσσερις γωνίες της γης, τον Γωγ και τον Μαγώγ. Αυτούς θα συγκεντρώσει στον πόλεμο και ο αριθμός τους θα είναι σαν την άμμο της θάλασσας.
Ανέβηκαν στην επιφάνεια της γης και περικύκλωσαν το στράτευμα των αγίων και την πόλη την αγαπημένη.
Κατέβηκε όμως φωτιά από τον ουρανό και τους κατέκαψε».
Ο περιηγητής του 6ου αιώνα π.Χ. Σκύλαξ, ο οποίος περιόδευσε στην Ινδία έπειτα από εντολή του βασιλιά των Περσών Δαρείου για να καταγράψει τα έθνη και τις φυλές της, γράφει για τους Κυνοκέφαλους (Περί Ινδών): «Υπήρχαν στα βουνά του Ινδού ποταμού και της κεντρικής Ινδίας, όπου ζούσαν σε σπηλιές και υπόγειες στοές, άνθρωποι που είχαν κεφάλι σκύλου. Και όλοι τους, άνδρες και γυναίκες, είχαν μία μεγάλη ουρά».
Στους Κυνοκέφαλους αναφέρεται επίσης και ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Μέγας Φώτιος (810-893 μ.Χ.)
Στους Κυνοκέφαλους αναφέρεται επίσης και ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Μέγας Φώτιος (810-893 μ.Χ.)
Ο Κάτω Κόσμος είναι τεράστιες κοιλότητες στο εσωτερικό της Γης οι οποίες συνδέονται μεταξύ τους με στοές, ενώ στην επιφάνεια της Γης υπάρχουν στόμια τα οποία αποτελούν εισόδους που οδηγούν στο εσωτερικό της (Πλάτων, Φαίδων): «Όσο για τις περιοχές στο εσωτερικό της γης, αυτές είναι συνέχεια των κοιλωμάτων της και υπάρχουν πολλές περιμετρικά σ’ όλη τη γη.
Άλλες είναι βαθύτερες και πιο ανοιχτές απ’ αυτήν που κατοικούμε εμείς, άλλες πάλι είναι πιο βαθιές, αλλά το χάσμα τους είναι μικρότερο από το χάσμα του δικού μας τόπου, υπάρχουν ωστόσο μερικές που είναι μικρότερες στο βάθος και πιο πλατιές από τον δικό μας τόπο.
Όλες αυτές οι περιοχές κάτω από τη γη συγκοινωνούν μεταξύ τους σε πολλά σημεία, με τρύπες άλλοτε στενότερες και άλλοτε φαρδύτερες και βγάζουν κάπου.
O Όμηρος γράφει: «Πολύ μακριά, στο σημείο όπου κάτω από τη γη υπάρχει το πιο βαθύ βάραθρο», αυτό δηλαδή που και ο ίδιος σε άλλα σημεία και πολλοί από τους ποιητές έχουν αποκαλέσει «Τάρταρο».
Στην Αποκάλυψη του Ιωάννη γίνεται λόγος γι’ αυτούς που είναι κάτω από τη γη (κεφάλαιον 5, στίχος 3): «Και κανείς δεν μπορούσε, ούτε απ’ αυτούς που είναι στον ουρανό, ούτε απ’ αυτούς που είναι στη γη, ούτε απ’ αυτούς που είναι κάτω από τη γη ν’ ανοίξει το βιβλίο, ούτε να το κοιτάξει».
Επίσης αναφέρεται ότι «πόλεμος εγένετο εν τω ουρανώ και ο Αρχάγγελος Μιχαήλ επολέμησε μετά των αγγέλων αυτού τον δράκοντα . Και εβλήθη (ρίχθηκε) ο δράκων, ο όφις, ο μέγας ο αρχαίος, ο καλούμενος Διάβολος και ο Σατανάς ο πλανών την οικουμένης όλην, εβλήθη εις την γην και οι άγγελοι μετ’ αυτού εις την γην εβλήθησαν». (Αποκάλυψη, κεφ. 12, στ. 7 και 9).
Εκτός από τον Ηρακλή και τον Θησέα, στον Κάτω Κόσμο κατέβηκε και ο Σουμέριος βασιλιάς Γκίλγκαμες (Το `Επος του Γκίλγκαμες, Πινακίδα 9, Στήλη 4 και 5): «Μία λεύγα σαν ταξίδεψε, βαθύ ήταν το σκοτάδι χωρίς κανένα φως. Να δει ούτε μπρος ούτε πίσω μπορεί. Δύο λεύγες σαν ταξίδεψε, βαθύ ήταν το σκοτάδι χωρίς κανένα φως. Να δει ούτε μπρος ούτε πίσω μπορεί. Τρεις λεύγες σαν ταξίδεψε, βαθύ ήταν το σκοτάδι χωρίς κανένα φως.
«[…] Συνάντησα (λέει ο Μ. Αλέξανδρος), επίσης, πολλά έθνη που έτρωγαν σάρκες ανθρώπων και έπιναν το αίμα ζώων και θηρίων σαν νερό
. Τους νεκρούς τους δεν τους έθαβαν αλλά τους έτρωγαν. […] τους επιτέθηκα, σκότωσα με το σπαθί μου πολλούς από αυτούς και υποδούλωσα την χώρα τους. […] και τράπηκαν σε άτακτη φυγή. […] μέχρι που οχυρώθηκαν πίσω από τα δύο βουνά που λέγονται Μαζοί του Βορρά και δεν υπάρχει άλλη είσοδος ή έξοδος εκτός από αυτήν ανάμεσα στα δύο βουνά. […]
Και μεταχειρίστηκα κάθε μέσο, ώστε να μην έχουν άλλη έξοδο πλην αυτής […].
Και στο σημείο αυτό έκτισα χάλκινες πύλες πλάτους είκοσι δύο πήχεων και ύψους εξήντα, και τις πέρασα μέσα έξω με ασβέστη ώστε να μην μπορούν να τις ανοίξουν ούτε με φωτιά, ούτε με σίδερο, ούτε με οποιονδήποτε άλλο τρόπο.
Γιατί ο ασβέστης σβήνει τη φωτιά και σπάει τα σίδερα.
Έξω από αυτές τις φοβερότατες πύλες έκτισα άλλη οικοδομή με σκληρές πέτρες, που καθεμιά τους είχε πλάτος έντεκα πήχες, ύψος είκοσι και μήκος εξήντα.
Έτσι λοιπόν ασφάλισα τη νέα αυτή οικοδομή, πότισα τις πέτρες με κασσίτερο, τον οποίο ανέμειξα με μολύβι και την πέρασα με “ασικύτινο”, ώστε τίποτε να μην μπορέσει ποτέ να τις ανοίξει, και τις ονόμασα πύλες της Κασπίας.
Εκεί μέσα έκλεισα είκοσι δύο βασιλείς.
Τα ονόματα αυτών των εθνών είναι Μαγώγ, Γωθ, Κυνοκέφαλοι, Νούνοι, Φονοκέρατοι, Συριασοροί, Ίωνες, Καταμόργοροι, Ιμαντόποδες, Καμπάνες, Σαμάνδρεις, Ιππύεις, Επάμβοροι» (Ψευδοκαλλισθένης, Αλεξάνδρου Πράξεις).
…………………………………………….
ΑΡΡΙΑΝΟΣ : Αλεξάνδρου Ανάβασις.
ΑΡΡΙΑΝΟΣ : Ινδικά.
ΝΤΡΟΫΣΕΝ-ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗ : Ιστορία Μ. Αλεξάνδρου.
ΠΑΥΣΑΝΙΑ : Ελλάδος περιήγησις ( Αττικά ).
ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ : Βίοι παράλληλοι ( Αλέξανδρος-Καίσαρ ).
Ν.G.L.HAMMOND : M. Aλέξανδρος , ένας ιδιοφυής.
ΗΡΟΔΟΤΟΣ : ΙΣΤΟΡΙΑΙ
CAROLUS MULLERUS : ΒΙΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ.
ΑΛΕΝ ΜΠΛΟΤΙΕΡ : TA ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΟΑΣΗΣ ΣΙΒΑ.
Ι.ΦΟΥΡΑΚΗΣ : MΕΙΞΙΣ-ΑΝΑΚΥΚΛΗΣΙΣ ΜΥ-ΘΟΛΟΓΙΑΣ+ΙΣΤΟΡΙΑΣ.
Ι.ΠΑΣΣΑ : ΟΡΦΙΚΑ
ΓΚΑΦΟΥΡΟΦ Β.-ΤΣΙΜΠΟΥΚΙΔΟΥ Δ.: AΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Ο ΜΑΚΕΔΩΝ ΚΑΙ Η ΑΝΑΤΟΛΗ.
ΛΕΞΙΚΟΝ ΗΛΙΟΥ.
ΣΤΡΑΒΩΝ : ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ
ΜΙΛΟΡΑΝΤ ΠΑΒΙΤΣ: ΛΕΞΙΚΟ ΤΩΝ ΧΑΖΑΡΩΝ-ΓΥΝΑΙΚΕΙΟ ΑΝΤΙΤΥΠΟ
ΑΡΘΟΥΡ ΚΑΙΣΛΕΡ: H ΔΕΚΑΤΗ ΤΡΙΤΗ ΦΥΛΗ
ΦΙΛΟΣΤΡΑΤΟΣ : ΤΑ ΕΣ ΤΟΝ ΑΠΟΛΛΩΝΙΟ ΤΥΑΝΕΑ
ΦΙΡΝΤΟΥΣΙ : ΣΑΧ-ΝΑΜΕ ( ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΣΙΚΑΝΤΑΡ )
ΝΙΖΑΜΙ : ΣΙΚΑΝΤΑΡΜΑ
ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ
ΠΛΑΤΩΝ : ΦΑΙΔΡΟΣ
ΗΣΙΟΔΟΣ: ΘΕΟΓΟΝΙΑ
ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ: ΠΕΡΙ ΙΣΙΔΟΣ ΚΑΙ ΟΣΙΡΙΔΟΣ
ΑΠΟΛΛΟΔΩΡΟΣ:ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΛΕΞΙΚΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ: ΠΑΠΕ-ΣΤΕΦΑΝΟΥ-ΠΑΣΣΟΒ
ΟΜΗΡΟΣ: ΙΛΙΑΔΑ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ
ΑΡΡΙΑΝΟΣ : Αλεξάνδρου Ανάβασις.
ΑΡΡΙΑΝΟΣ : Ινδικά.
ΝΤΡΟΫΣΕΝ-ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗ : Ιστορία Μ. Αλεξάνδρου.
ΠΑΥΣΑΝΙΑ : Ελλάδος περιήγησις ( Αττικά ).
ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ : Βίοι παράλληλοι ( Αλέξανδρος-Καίσαρ ).
Ν.G.L.HAMMOND : M. Aλέξανδρος , ένας ιδιοφυής.
ΗΡΟΔΟΤΟΣ : ΙΣΤΟΡΙΑΙ
CAROLUS MULLERUS : ΒΙΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ.
ΑΛΕΝ ΜΠΛΟΤΙΕΡ : TA ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΟΑΣΗΣ ΣΙΒΑ.
Ι.ΦΟΥΡΑΚΗΣ : MΕΙΞΙΣ-ΑΝΑΚΥΚΛΗΣΙΣ ΜΥ-ΘΟΛΟΓΙΑΣ+ΙΣΤΟΡΙΑΣ.
Ι.ΠΑΣΣΑ : ΟΡΦΙΚΑ
ΓΚΑΦΟΥΡΟΦ Β.-ΤΣΙΜΠΟΥΚΙΔΟΥ Δ.: AΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Ο ΜΑΚΕΔΩΝ ΚΑΙ Η ΑΝΑΤΟΛΗ.
ΛΕΞΙΚΟΝ ΗΛΙΟΥ.
ΣΤΡΑΒΩΝ : ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ
ΜΙΛΟΡΑΝΤ ΠΑΒΙΤΣ: ΛΕΞΙΚΟ ΤΩΝ ΧΑΖΑΡΩΝ-ΓΥΝΑΙΚΕΙΟ ΑΝΤΙΤΥΠΟ
ΑΡΘΟΥΡ ΚΑΙΣΛΕΡ: H ΔΕΚΑΤΗ ΤΡΙΤΗ ΦΥΛΗ
ΦΙΛΟΣΤΡΑΤΟΣ : ΤΑ ΕΣ ΤΟΝ ΑΠΟΛΛΩΝΙΟ ΤΥΑΝΕΑ
ΦΙΡΝΤΟΥΣΙ : ΣΑΧ-ΝΑΜΕ ( ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΣΙΚΑΝΤΑΡ )
ΝΙΖΑΜΙ : ΣΙΚΑΝΤΑΡΜΑ
ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ
ΠΛΑΤΩΝ : ΦΑΙΔΡΟΣ
ΗΣΙΟΔΟΣ: ΘΕΟΓΟΝΙΑ
ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ: ΠΕΡΙ ΙΣΙΔΟΣ ΚΑΙ ΟΣΙΡΙΔΟΣ
ΑΠΟΛΛΟΔΩΡΟΣ:ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΛΕΞΙΚΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ: ΠΑΠΕ-ΣΤΕΦΑΝΟΥ-ΠΑΣΣΟΒ
ΟΜΗΡΟΣ: ΙΛΙΑΔΑ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ
https://e-ereuna-net.blogspot.com/p/blog-page_230.html