Μας έχουν περικυκλώσει οι υδρογονάνθρακες στην ανατολική Μεσόγειο και εμείς εξακολουθούμε, ανεξήγητα, να χαζεύουμε τους Κύπριους, τους Αιγύπτιους και τους Ισραηλινούς, που τους μαζεύουν.
Οι υδρογονάνθρακες που βρίσκονται στα βάθη των θαλασσών μας είναι η πιο σημαντική επένδυση της Ελλάδας, που θα οδηγήσει σε μια πραγματική ανάπτυξη.
Το κοίτασμα Zohr
Η ανακάλυψη του υπεργιγαντιαίου κοιτάσματος Zohr από την ιταλική εταιρεία ΕΝΙ στην ΑΟΖ της Αιγύπτου έρχεται να δικαιώσει έναν αγώνα ετών που δίνουν επιστήμονες και ειδικοί και ελάχιστοι πολιτικοί (μόνο το ΚΚΕ, η αλήθεια είναι, είχε μέχρι σήμερα ξεκάθαρη θέση για άμεση ανακήρυξη της ΑΟΖ), για να πείσουν το ελληνικό πολιτικό σύστημα για την αξία της ελληνικής ΑΟΖ. Η ανακάλυψη του μεγαλύτερου κοιτάσματος των τελευταίων ετών έγινε στη Λεκάνη Λεβαντίνης, που αφορά και την κυπριακή ΑΟΖ.
Το κοίτασμα Zohr είναι δύο φορές μεγαλύτερο από το κοίτασμα Leviathan, που ανακαλύφθηκε το 2010 κι ήταν προηγουμένως το μεγαλύτερο. Σε αυτή τη λεκάνη βρίσκεται επίσης και το κοίτασμα Tamar και το κοίτασμα Αφροδίτη, που ανακαλύφθηκαν διαδοχικά το 2009 και το 2001. Αυτό σημαίνει ότι έχουν ενισχυθεί με έμπρακτο τρόπο όλες οι εκτιμήσεις που έχουν γίνει για τα στρατηγικά αποθέματα της περιοχής, ενώ ακούγαμε τόσα χρόνια ότι πρόκειται για υπερβολές.
Το κοίτασμα Zohr εν πρώτοις αναβαθμίζει ενεργειακά την Αίγυπτο, αφού μέσω της ΑΟΖ της τής παρέχει αυτάρκεια στον τομέα των υδρογονανθράκων. Όμως η συμβολή αυτού του υπεργιγαντιαίου κοιτάσματος δεν είναι μόνο αυτό. Μπορεί να ακούμε ότι βρίσκεται κοντά στην κυπριακή ΑΟΖ, αλλά όσο το κοίτασμα δεν έχει κάποια επέκταση μέσα της, δεν αλλάζει κανένα δεδομένο. Διότι πολύ απλά η Κύπρος δεν είναι απαραίτητη για την Αίγυπτο ως πέρασμα, αφού έχει ζώνη επαφής με την ελληνική ΑΟΖ. Βέβαια, και πάλι η ασχετοσύνη μπερδεύει αυτήν την περίπτωση με αυτή του Ισραήλ, που πρέπει αναγκαστικά να περάσει από την κυπριακή ΑΟΖ για να εισέλθει σε ευρωπαϊκό χώρο.
Σε κάθε περίπτωση, για όσους ακόμη επιμένουν να μην το καταλαβαίνουν, είναι η Ελλάδα που αναβαθμίζεται ως πέρασμα, ειδικά αν συνυπολογίσουμε το γεγονός ότι πρόκειται για ευρωπαϊκή ανακάλυψη, αφού είναι η ιταλική ENI που εντόπισε το κοίτασμα Zohr και η Ιταλία ανήκει στους μεγαλύτερους καταναλωτές φυσικού αερίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Με άλλα λόγια, η Ελλάδα βρίσκεται ήδη ανάμεσα στα κοιτάσματα φυσικού αερίου και στους καταναλωτές.
ΣΑΣ ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΥΜΕ ΤΟ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΑΡΘΡΟ: (13/10/2015)
Το «μεγάλο μυστικό» της Κρήτης
Η «Νέα Κρήτη» απευθύνθηκε στον ομότιμο καθηγητή του Πολυτεχνείου Κρήτης, Αντώνη Φώσκολο, που αυτό το διάστημα βρίσκεται στον Καναδά, ως συνεργάτης και ομότιμος καθηγητής επί χρόνια της Γεωλογικής Υπηρεσίας του Καναδά. Τον ρωτήσαμε αν το κοίτασμα Zohr στην ΑΟΖ της Αιγύπτου έχει σχέση με την Ελλάδα και ιδίως την Κρήτη, γιατί κατά τη γνώμη του η υπόθεση περνάει τόσο χαμηλά στην Ελλάδα, και τι σημαίνει για τον ελληνισμό η ανακάλυψη τυχόν αντίστοιχων κοιτασμάτων.
Ο κ. Φώσκολος δεν περιορίστηκε στην τεράστια σημασία της ανακάλυψης του κοιτάσματος Zohr, αλλά με την παράθεση έξι νέων χαρτών υποδεικνύει με σαφήνεια ότι νότια της Κρήτης υπάρχουν τουλάχιστον πέντε αντίστοιχα υπερμεγέθη κοιτάσματα όμοια με αυτό του αιγυπτιακού Zohr, ικανά όχι απλά να λύσουν το οικονομικό πρόβλημα της Ελλάδας, αλλά να αποτελέσουν και τη μόνιμη για δεκάδες χρόνια ενεργειακή λύση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι χάρτες αυτοί, που παραθέτει σήμερα η «Νέα Κρήτη», αποτελούν ντοκουμέντο που σύντομα ίσως αποδειχτεί ότι έχουν και ιδιαίτερη αξία.
Οι αποκαλύψεις του Αντώνη Φώσκολου
Ο πανεπιστημιακός δάσκαλος Αντώνης Φώσκολος, μιλώντας από τον Καναδά στη «Νέα Κρήτη», παραθέτει στοιχεία και χάρτες που θα προκαλέσουν αίσθηση. Ειδικότερα αναφέρει:
«Η ανακάλυψη του κοιτάσματος Zohr στα όρια των ΑΟΖ Κύπρου και Αιγύπτου έχει τεράστια οικονομική σημασία για την Αίγυπτο. Το άθροισμα όλων των ποσοτήτων φυσικού αερίου που ανακαλύφθηκαν από το 1990 μέχρι σήμερα από τα περίπου 250 κοιτάσματα σε όλο το χερσαίο και υπεράκτιο χώρο της Αιγύπτου ανέρχεται σε 1,8 τρισ. Μ3, ενώ αυτό του Zohr έχει μόνο του 1,1 τρισ. Μ3. Το άθροισμα των ανακαλυφθέντων ποσοτήτων φυσικού αερίου στην Αίγυπτο ανέρχεται σε 2,8 τρισ. Μ3, που ισοδυναμεί ενεργειακά με το γιγαντιαίο κοίτασμα της Αλάσκας. Το ίδιο κοίτασμα έχει και αργό πετρέλαιο σε μεγαλύτερο βάθος, την ποσότητα του οποίου δε γνωρίζουμε προς το παρόν.
Αυτή η ανακάλυψη του παλαιολιμνοθαλάσσιου κοιτάσματος, με το επιστημονικό όνομα SABKHA, ικανοποιεί τις ενεργειακές ανάγκες της Αιγύπτου για 30 χρόνια, απελευθερώνοντας έτσι τις ποσότητες φυσικού αερίου της Κύπρου και του Ισραήλ, που θα διοχετεύονταν στην Αίγυπτο για την κάλυψη των ενεργειακών της αναγκών. Αυτές οι ποσότητες, τουλάχιστον 15 δισ. Μ3/ετησίως, μπορούν να διοχετευτούν επί 30 χρόνια στην Ε.Ε. μέσω του αγωγού East Med, τον οποίο σχεδιάζει η ΔΕΠΑ. Με δεδομένο ότι αυτός ο αγωγός θα περνά μέσω Κρήτης προς την Ε.Ε., η γεωπολιτική θέση της Κύπρου και της Ελλάδας αναβαθμίζονται.
Νέα δεδομένα
Πέραν της οικονομικής πλευράς που αφορά την Αίγυπτο και τη γεωπολιτική σημασία του αγωγού East Med, υπάρχουν τα νέα γεωλογικά δεδομένα για την ανατολική Μεσόγειο και ιδιαίτερα την Κύπρο και την Ελλάδα, δεδομένου ότι τέτοιες παλαιολιμνοθάλασσες υπάρχουν 3 στην Κύπρο και 5 (!!!) νότια της Κρήτης, στην Ελλάδα (εικόνες – χάρτες 4 και 5). Αυτές οι παλαιολιμνοθάλασσες, η SABKHA, που δημιουργήθηκαν πριν 6 εκατομμύρια χρόνια (εικόνα – χάρτης 6), έχουν τεράστιες ποσότητες βιογενούς φυσικού αερίου, που δημιουργήθηκε από τη σήψη υδρόβιων φυτών, κυρίως βούρλα. Αυτές οι τεράστιες ποσότητες αποθηκεύτηκαν σε ασβεστολιθικούς/κοραλλιογενείς υφάλους.
Αν αυτοί οι 3+5 ασβεστολιθικοί/κοραλλιογενείς ύφαλοι έχουν τις ίδιες ποσότητες φυσικού αερίου όσο ο ασβεστολιθικός/κοραλλιογενής ύφαλος Zohr, τότε τα αποθέματα φυσικού αερίου ΜΟΝΟ από αυτού του είδους των κοιτασμάτων, διότι έχουμε και άλλου είδους κοιτάσματα (φυσικό αέριο σε ψαμμιτικούς σχηματισμούς, όπως όλα τα κοιτάσματα της ανατολικής Μεσογείου), τότε τα αποθέματα θα πρέπει να υπερβαίνουν τα 320 τρισ. κυβικά πόδια. Η αξία των κοιτασμάτων ανέρχεται σε περίπου $ 3,2 τρισ., αν λάβουμε υπ” όψιν μας μια μέση τιμή των $ 10/1000 κυβικά πόδια.
Το ελληνικό μερίδιο ανέρχεται σε $ 2 τρισ. και γίνεται κατανοητή η σημασία αυτής της ανακάλυψης. Προσέξτε, μιλάμε για 5 τέτοιες περιοχές, αποκλειστικά νότια της Κρήτης, όταν τα ελληνικά υπουργεία ανεξήγητα ασχολούνται με οικόπεδα στο Ιόνιο ως προτεραιότητα, γιατί δήθεν νότια της Κρήτης δεν έχουν στοιχεία.
Δυστυχώς, τόσο οι Έλληνες επιστήμονες όσο και οι ξένοι δεν είχαμε κατανοήσει τη σημασία των παλαιλιμνοθαλασσίων στόχων, που είναι ασβεστολιθικοί/κοραλλιογενείς ύφαλοι, με αποτέλεσμα να μας διαφύγουν σημαντικά κοιτάσματα στην ανατολική Μεσόγειο, τα οποία ευτυχώς ανέδειξε η ΕΝΙ με την ανακάλυψη του Zohr στην Αίγυπτο.
Η Ελλάδα και η Κύπρος μπορούν να εξάγουν ετησίως και για 30 χρόνια 150 δισ. Μ3 φυσικού αερίου προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, αποκομίζοντας οικονομικά οφέλη άνω των $ 52 δισ./ετησίως. Υπάρχουν και άλλοι τρόποι το ελληνικό Δημόσιο να βγάλει χρήματα, εκτός από το κόψιμο των μισθών και συντάξεων».
Η σημασία των αποκαλύψεων
Είναι προφανές ότι τα όσα αποκαλύπτει σήμερα ο Αντώνης Φώσκολος, στην Ελλάδα, οι αρμόδιοι υπηρεσιακοί και κυβερνητικοί παράγοντες αλλά και το σύνολο σχεδόν του πολιτικού συστήματος ελάχιστα έχουν καταλάβει για το τι σημαίνει η ανακάλυψη του κοιτάσματος ZOHR στην Αίγυπτο για το θαλάσσιο χώρο νότια της Κρήτης. Ακόμη και στην Κύπρο, που είναι πιο προχωρημένοι, μάλλον δεν το έχουν αντιληφθεί.
Σημειώστε ότι η ιταλική ΕΝΙ ήδη στοχεύει στο οικόπεδο 3 της κυπριακής ΑΟΖ και έχει ήδη άδεια εκμετάλλευσης από την Κυπριακή Δημοκρατία. Αυτό υποδεικνύει ότι νότια της Πάφου υπάρχουν δύο κοιτάσματα, όπως επιμένει ο Αντώνης Φώσκολος, τύπου ZOHR, και ήδη εκεί έχουμε δύο προσφορές από την Total και Rozneft για εκμετάλλευση, χωρίς ούτε οι ίδιοι ούτε η κυπριακή κυβέρνηση ακόμη να έχουν καταλάβει για τι κοιτάσματα μιλάνε.
Όμως, ειδικά νότια της Κρήτης, στα οικόπεδα 13, 15, 18, 19, 20, με βάση τη μελέτη Ελλήνων και ξένων ερευνητών, που μέσω Καναδά ο κ. Φώσκολος έχει υπόψη του, ότι με τη νέα μέθοδο που χρησιμοποιήθηκε για το ZOHR στην Αίγυπτο επικαιροποιήθηκαν και αυτά τα στοιχεία, φαίνεται να υπάρχουν πέντε αντίστοιχα κοιτάσματα σαν του ZOHR, για τα οποία όμως οικόπεδα, έτσι όπως έχουν βγει στο διαγωνισμό της ελληνικής κυβέρνησης μικρά και δίχως νέα δεδομένα, παρά μόνο τα στοιχεία αβεβαιότητας και αοριστίας της PGS για τα νότια της Κρήτης, καμία μεγάλη εταιρεία δεν έδειξε ουσιαστικό ενδιαφέρον προς το παρόν.
Νότια της Κρήτης ο ενεργειακός πλούτος
Αποκαλύψεις που σοκάρουν για τον ενεργειακό πλούτο νότια της Κρήτης έκανε στον 98,4 ένας από τους κορυφαίους Έλληνες ειδικούς με εμπειρία 40 ετών σε θέματα υδρογονανθράκων, ο χημικός μηχανικός Ηλίας Κονοφάγος. Όπως είπε, «το ελληνικό κράτος και τα αρμόδια υπουργεία φαίνεται να αγνοούν την πρόσφατη ανακάλυψη από την ιταλική ΕΝΙ στη θάλασσα της Αιγύπτου του κοιτάσματος ZOHR με αποθέματα της τάξης του 1,1 τρισ. κυβικών φυσικών αερίου, όταν τα μέχρι σήμερα 200 κοιτάσματα συνολικά στην Αίγυπτο, όλα μαζί, έδιναν 1,8 τρισ. κυβικά».
«Το γεγονός αυτό», όπως είπε, «θα έπρεπε να σημάνει συναγερμό στην Ελλάδα, αφού οι επιστημονικές δημοσιεύσεις του ίδιου, των κυρίων Φώσκολου και Λυγερού, αλλά και ξένων διακεκριμένων επιστημόνων και ινστιτούτων, δίνουν τις ίδιες ακριβώς γεωλογικές δομές με το κοίτασμα του ZOHR στην Αίγυπτο σε τουλάχιστον 5 περιοχές νότια της Κρήτης, με εκτίμηση αποθεμάτων της τάξης των 4,5 τρισ., δηλαδή 150 τρισ. κυβικά πόδια αξίας άνω των 15 τρισ. δολαρίων».
Ο κ. Κονοφάγος σημείωσε ότι, κατά τη γνώμη του, ο διαγωνισμός για τα θαλάσσια οικόπεδα νότια της Κρήτης θα πρέπει να σπάσει από την υπόλοιπη Ελλάδα, αφού με τα νέα δεδομένα του κοιτάσματος ZOHR της Αιγύπτου, νότια της Κρήτης, χρειαζόμαστε πλέον μεγαλύτερου εύρους οικόπεδα για έρευνα.
Όπως είπε, προτίθεται να ενημερώσει απευθείας τον πρωθυπουργό για τις εξελίξεις, ενώ αποκάλυψε και αβελτηρίες του πρόσφατου παρελθόντος και περίεργες εμμονές με τα σεισμικά της PGS, που έδωσαν λίγα με επίκεντρο τη νότια Κρήτη και περισσότερα για το Ιόνιο, ενώ ο πραγματικός πλούτος για την Ελλάδα είναι νότια της Κρήτης.
Τι αποκαλύπτουν οι Γερμανοί
Την ίδια ώρα, αίσθηση αναμένεται να προκαλέσουν για άλλη μία φορά οι νέες αποκαλύψεις και μάλιστα από τους ίδιους τους Γερμανούς για το «θολό» ενδιαφέρον του Βερολίνου όσον αφορά στα ενεργειακά αποθέματα της χώρας μας.
Οι Γερμανοί που σχεδόν εμμονικά ζητούν την εφαρμογή με ακρίβεια του τρίτου υπερμνημονίου, διαφορετικά μιλούν για bail out τραπεζικών καταθέσεων μέχρι και Grexit, την ίδια ώρα μιλούν ανοιχτά για το ρόλο της Ελλάδας στην ενεργειακή τροφοδοσία της Ευρώπης. Δεν είναι εξάλλου η πρώτη φορά που έρχονται στο φως της δημοσιότητας στοιχεία που αποδεικνύουν περίτρανα το ρόλο που παίζουν τόσο οι Γερμανοί, όσο και οι ΗΠΑ, αναφορικά με τον ορυκτό πλούτο της χώρας μας.
Αυτήν τη φορά, γερμανικά δημοσιεύματα προχωρούν σε μία κυνική ομολογία: Το φυσικό αέριο και η επιθυμία της Ευρωπαϊκής Ένωσης να βγάλει εκτός παιχνιδιού τη Ρωσία κρατά την Ελλάδα στην ευρωζώνη, παρά τα σοβαρά οικονομικά της προβλήματα.
Σε δημοσίευμά της, η οικονομική ιστοσελίδα Deutsche Wirtschafts Nachrichten υποστηρίζει πως η διάσωση της Ελλάδας «δεν είναι πολιτικό πρότζεκτ». Αντίθετα, σύμφωνα με το δημοσίευμα, έχει να κάνει με το φυσικό αέριο και την επιθυμία της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αποδεσμευτεί από την εξάρτησή της από τη Ρωσία, μέσω του αγωγού ΤΑΡ, ο οποίος θα περνά από την Ελλάδα.
«Προκειμένου να μη διακυβευθεί το έργο εξαιτίας μίας κατάρρευσης της Ελλάδας, η χώρα διατηρείται στο ευρώ. Η πικρή αλήθεια για τους Έλληνες είναι ότι το ζήτημα είναι η χώρα τους, όχι οι άνθρωποι», αναφέρει, μεταξύ άλλων, το δημοσίευμα.
Παράλληλα, η γερμανική ιστοσελίδα υποστηρίζει πως, παρόλο που οι εταιρείες που θα εκμεταλλευτούν τον TAP υπόσχονται νέες θέσεις εργασίες στην Ελλάδα, ωστόσο η πραγματικότητα είναι διαφορετική. «Για τους περισσότερους Έλληνες δε θα επιφέρει καμία πραγματική βελτίωση των συνθηκών ζωής. Αυτοί θα εξακολουθήσουν να απασχολούνται με προγράμματα λιτότητας».
Αντιθέτως, όπως αναφέρει το Deutsche Wirtschafts Nachrichten, αυτοί που θα επωφεληθούν από την κατάσταση, όπως πάντα, θα είναι μόνο κάποιοι ολιγάρχες.
Η ΑΟΖ: «Νεφελώδες τοπίο για την πολιτική σκηνή»
Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ήταν πρόσφατα στη Νέα Υόρκη, στην έδρα του ΟΗΕ, και έκανε την παρθενική του ομιλία από το βήμα όπου μίλησαν τα τελευταία 70 χρόνια μερικές από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες του πλανήτη Γη. Στην ίδια αίθουσα, πριν 33 χρόνια, την Παρασκευή 30 Απριλίου 1982, έγινε η ιστορική ψηφοφορία για τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας ((UNCLOS) που δημιούργησε τους νέους κανόνες της παγκόσμιας κοινωνίας για το 71% της γης, που είναι οι θάλασσες και οι ωκεανοί.
Εκείνη την ημέρα μόνο 4 κράτη ψήφισαν κατά της νέας σύμβασης και δύο από αυτά τα κράτη ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Τουρκία. Δυστυχώς, το επιτελείο του πρωθυπουργού, παρότι ο σημερινός ΥΠ.ΕΞ. Νίκος Κοτζιάς έχει απόλυτη γνώση του θέματος, δεν είχε τα αντανακλαστικά να του υποδείξει ότι έπρεπε να αναφερθεί σε αυτή τη σπουδαία σύμβαση (UNCLOS), που είναι τόσο σημαντική για τα εθνικά συμφέροντα της Ελλάδας και της Κύπρου, ιδίως σήμερα που οι ενεργειακοί πόροι είναι όχι μόνο στο κέντρο των κρίσεων στην περιοχή μας, αλλά και το μοναδικό ίσως ισοδύναμο της χώρας ενάντια σε όσα οικονομικά πλαίσια την αλυσοδένουν.
Ο «πατέρας» της υπόθεσης ΑΟΖ για την Ελλάδα, ο πρώτος που από το 1980 ασχολήθηκε με το θέμα, ο πανεπιστημιακός δάσκαλος Θόδωρος Καρυώτης, σε άρθρο του για το θέμα είναι εξόχως αποκαλυπτικός: Κατά τη διάρκεια της συνομιλίας του με των ΥΠ.ΕΞ. των ΗΠΑ, ο κ. Κέρι τον πίεσε για το Κυπριακό και το θέμα της ονομασίας των Σκοπίων. Ο κ. Τσίπρας δεν του ανέφερε καθόλου το θέμα της ΑΟΖ και δε ζήτησε την υποστήριξη των ΗΠΑ για την τριεθνή οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών στην ανατολική Μεσόγειο ανάμεσα στην Ελλάδα, στην Κύπρο και την Αίγυπτο.
Αντίθετα ο Αμερικανός ΥΠ.ΕΞ. συζήτησε το θέμα αγωγών και μεταφοράς φυσικού αερίου μέσω LNG και έμμεσα έδειξε ότι η Αμερική δε θέλει τη δημιουργία του αγωγού East Med, αλλά ο πρωθυπουργός δεν πήρε χαμπάρι τι ακριβώς έγινε και συμφώνησε με τον κ. Κέρι στις προτάσεις του.
Ο κ. Τσίπρας θα μπορούσε να αναφέρει στον κ. Κέρι τη δήλωση που είχε κάνει στην Ουάσινγκτον στις 23 Ιανουαρίου 2013, όταν είπε: «Στα πλαίσια του Διεθνούς Δικαίου, η Ελλάδα δεν πρόκειται και δεν πρέπει να διαπραγματευτεί με κανέναν το δικαίωμά της στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και μάλιστα πιστεύουμε ότι αυτό το δικαίωμα, το αναφαίρετο δικαίωμα, πρέπει να υποστηριχθεί και από την πλευρά των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής».
Βέβαια, δε σκέφτηκε να μιλήσει για το θέμα της ΑΟΖ ούτε με τον πρόεδρο της Κίνας και να του ζητήσει τη συμβουλή του, μια και είναι παγκοσμίως γνωστές οι προσπάθειες της Κίνας για να αποκτήσει όσον το δυνατό μεγαλύτερη ΑΟΖ στην περιοχή της».
Η αξία των κοιτασμάτων ανέρχεται σε περίπου, $3,2 τρισ., αν λάβουμε υπ” όψιν μας μια μέση τιμή των $10/1.000 κυβικά πόδια, το ελληνικό μερίδιο ανέρχεται στα $2 τρισ.
Η τραγωδία της οριοθέτησης με την Ιταλία
Η Ελλάδα έχει αποφασίσει να οριοθετήσει την ΑΟΖ της με αυτήν της Ιταλίας από την περίοδο που στο ΥΠ.ΕΞ. ήταν ο Ευάγγελος Βενιζέλος, αλλά τελικά ήρθε η ώρα να πραγματοποιηθεί τώρα και πολύ σύντομα πρόκειται να ανακοινωθεί. Η οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Ιταλία είναι, θεωρητικά, η ευκολότερη γιατί ήδη, από το 1977, υπάρχει οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας μεταξύ των δυο κρατών και η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ πάντα συμπίπτει. Η οριοθέτηση αυτή έγινε από την κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή στις 24 Μαΐου 1977 και ετέθη σε ισχύ μετά την επικύρωσή της από τα δύο κοινοβούλια στις 12 Νοεμβρίου 1980.
Σύμπτωση ιστορική, ο πατέρας του Ηλία Κονοφάγου, που σήμερα δίνει μάχη για να πείσει για τους υδρογονάνθρακες νότια της Κρήτης, ο Κωνσταντίνος Κονοφάγος, ήταν ο υπουργός που συμφώνησε για τη μοναδική αυτή οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας της χώρας μας, που είναι με την Ιταλία. Είναι σημαντικό ότι η μέθοδος οριοθέτησης ήταν αυτή της «μέσης γραμμής» και έχει μήκος 268 ναυτικά μίλια και το βάθος κυμαίνεται από 800 μέχρι 4.000 μέτρα. Υπάρχουν, επίσης, τρία σημεία απόκλισης από τη μέση γραμμή. Στα δύο από αυτά, η Ιταλία έχει μεγαλύτερη έκταση από ό,τι η Ελλάδα και σε ένα σημείο η Ελλάδα έχει μεγαλύτερη έκταση από την Ιταλία.
Πρόσφατα ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς ανέφερε ότι, εάν δεν είχαν μεσολαβήσει οι εκλογές, η συμφωνία οριοθέτησης των δύο κρατών θα είχε ήδη υπογραφεί. Βέβαια, για να γίνει αυτό, ο κ. Κοτζιάς γνωρίζει ότι πρέπει πρώτα να υπάρξει η πολυπόθητη ανακήρυξη της ΑΟΖ της Ελλάδας. Το Δίκαιο της Θάλασσας ξεκάθαρα αναφέρει ότι πρώτα έρχεται η ανακήρυξη και μετά η οριοθέτηση.
Πολύ φοβούμαι, όμως, ότι η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ έχει κάτι άλλο στο μυαλό της. Δηλαδή, δεν επιθυμεί να ανακηρύξει την ελληνική ΑΟΖ σε ολόκληρη την επικράτειά της, αλλά να δημιουργήσει μια τμηματική ανακήρυξη της ΑΟΖ μόνο για το Ιόνιο! Εάν συμβεί αυτό, θα είναι εθνικά επιζήμιο και απαράδεκτο, για να μην μπω κάτι πιο βαρύ. Το μόνο κράτος στον πλανήτη Γη που έχει κάνει τμηματική ανακήρυξη ΑΟΖ είναι η Τουρκία και αυτό ήταν ένα μεγάλο λάθος της που θα μπορούσε η Ελλάδα να αξιοποιήσει σε περίπτωση που η διαφορά τους έφτανε σε ένα από τα δυο Διεθνή Δικαστήρια που θα ασχολείτο με αυτή την υπόθεση. Εάν όμως η Ελλάδα κάνει μια τμηματική ανακήρυξη, χάνει αμέσως αυτό το πλεονέκτημα.
Η «προϊστορία»
Εδώ πρέπει να αναφερθούμε στα γεγονότα που έλαβαν μέρος πριν σχεδόν 30 χρόνια για να καταλάβουμε για το τι είδος τραγωδίας μιλάμε. Το 1986, η τότε Σοβιετική Ένωση ήθελε να οριοθετήσει την ΑΟΖ της στη Μαύρη Θάλασσα και ζήτησε από τα τότε γειτονικά της κράτη, τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία και την Τουρκία, να ανακηρύξουν ΑΟΖ για να μπορέσουν μετά να τις οριοθετήσουν στη Μαύρη Θάλασσα, πράγμα που έγινε. Εκείνο, όμως, που ελάχιστοι γνωρίζουν είναι ότι και η Τουρκία έκανε μια ιδιότυπη μονομερή ανακήρυξη ΑΟΖ μόνο στη Μαύρη Θάλασσα, φοβούμενη να προβεί σε ανακήρυξη ολόκληρης της ΑΟΖ της.
Ήταν ένα από τα μεγαλύτερα διπλωματικά λάθη της Τουρκίας διότι, επιπλέον, οριοθέτησε την ΑΟΖ με βάση τη μέθοδο της «μέσης γραμμής» που τόσο αντιπαθεί. Η Τουρκία, για πάνω από 30 χρόνια, επιμένει ότι η ελληνοτουρκική διαφορά στο Αιγαίο δεν μπορεί να βασιστεί στη μέθοδο της μέσης γραμμής διότι το Αιγαίο αποτελεί «ειδικές περιστάσεις», μια και είναι μια ημίκλειστη θάλασσα και ξέχασε ότι η Μαύρη Θάλασσα είναι πιο κλειστή από το Αιγαίο θάλασσα. Αποκάλεσα την ανακήρυξη ΑΟΖ της Τουρκίας ιδιότυπη διότι αποτελεί μια παγκόσμια πρωτοτυπία. Κανένα κράτος στον κόσμο δεν έχει προβεί σε μια τμηματική ανακήρυξη ΑΟΖ, κάτι που δεν προβλέπεται και από τη Συνθήκη του Δίκαιου της Θάλασσας.
Κίνδυνος εμπλοκής μέσω FRONTEX
Επειδή στις μέρες μας, με τα κύματα προσφύγων από τη Συρία, όλοι αναφέρονται στο ρόλο της FRONTEX και το εγχείρημα συνεργασίας μέσω αυτής με προμετωπίδα το προσφυγικό μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, προσέξτε και μία παράμετρο που ο πανεπιστημιακός δάσκαλος Θόδωρος Καρυώτης έφερε στο προσκήνιο, αλλά εντούτοις επιχειρείται να κρατηθεί στα «χαμηλά». Όπως εξηγεί ο «πατέρας» της ανάλυσης για την ελληνική ΑΟΖ: «Ο κίνδυνος προέρχεται από το γεγονός ότι η FRONTEX επιζητά τη συνεργασία της Ελλάδας με την Τουρκία στο θέμα της Έρευνας και Διάσωσης στο Αιγαίο Πέλαγος και αυτό σημαίνει ότι η Τουρκία θα συμμετάσχει σε τέτοιες επιχειρήσεις όπου θα πραγματοποιεί έρευνες μέσα στα χωρικά ύδατα της Ελλάδας, στην υφαλοκρηπίδα της και τη μελλοντική της ΑΟΖ.
Η Ελλάδα πολλά χρόνια πριν είχε δώσει ένα χάρτη στο ΙΜΟ (International Maritime Organization) που έδειχνε ξεκάθαρα το χώρο που ανήκει στην Ελλάδα για Έρευνα και Διάσωση που κάλυπτε το FIR Αθηνών, και ο χάρτης αυτός είναι παρόμοιος με το χάρτη που δείχνει την ΑΟΖ της Ελλάδας. Βέβαια, έναν τέτοιο χάρτη παρέδωσε και η Τουρκία στο διεθνή οργανισμό, αλλά αυτός ο χάρτης δείχνει ότι στην Τουρκία ανήκει το μισό Αιγαίο, όπως πάντα κάνει και σε άλλες περιπτώσεις.
Η Τουρκία δεν είναι κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επομένως δεν μπορεί η FRONTEX να συνομιλεί με την Τουρκία για θέματα που άπτονται των θαλάσσιων συνόρων της και να θέλει να τη φέρει στο τραπέζι λες και είναι πλήρες μέλος της Ε.Ε. Η FRONTEX θέλει η Τουρκία να συμμετέχει σε κοινές περιπολίες με την ελληνική Ακτοφυλακή στο ανατολικό τμήμα του Αιγαίου. Η Ελλάδα θα αυτοκτονήσει εάν αποδεχτεί τη συνδιοίκηση στο Αιγαίο, μια και θα αρχίσει μια πλήρη αμφισβήτηση του ελληνικού θαλάσσιου χώρου και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων στο Αιγαίο Πέλαγος. Η κυβέρνηση πρέπει, άμεσα, να αντιδράσει, διαφορετικά η Τουρκία μακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει ένα πολύ κακό προηγούμενο όταν θα έρθει η ώρα να συζητήσει μαζί μας την οριοθέτηση της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο».
Ανάγκη η άμεση ανακήρυξη
Είναι προφανές ότι η ανακάλυψη του κοιτάσματος ZOHR στη αιγυπτιακή ΑΟΖ, σε γεωφυσικό-γεωλογικό περιβάλλον πανομοιότυπο με 5 αντίστοιχες περιοχές νότια της Κρήτης, θα έπρεπε κανονικά να έχει σημάνει επιστημονικό, ερευνητικό και πολιτικό συναγερμό στην Ελλάδα, θέτοντας επί τάπητος και την άμεση ανακήρυξη ΑΟΖ. Γιατί έτσι το θέμα, έστω και θεωρητικά, έχει και μία άλλη διάσταση που έχει ήδη αναδείξει με δημοσιεύσεις του και ο πανεπιστημιακός στην Ιαπωνία Γιώργος Ζουγανέλης.
Όσο δεν έχουμε ΑΟΖ και αμέσως μετά οριοθετήσεις, τυπικά ακόμη και έρευνες να ξεκινούσαμε, πολλές από αυτές θα γίνονταν σε διεθνή ύδατα, όπου κάλλιστα η κάθε πολυεθνική θα μπορούσε να αμφισβητήσει τα κυριαρχικά μας δικαιώματα στην έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων ή ακόμη χειρότερα να επιχειρήσει μονομερώς με άλλοθι τα διεθνή ύδατα, άνευ υπάρξεως ΑΟΖ, η οποία ακόμη και με στίγματα απλά περιγραφόμενη δεν αποτελεί πράξη ανακήρυξης, που είναι και το βασικό πρωτεύον για να ακολουθήσει η οριοθέτησή της.
Ταυτόχρονα είμαστε στο παράδοξο, εξαιτίας της αδυναμίας πολιτικού συστήματος και υπηρεσιακών παραγόντων της χώρας να αντιληφθούν τα νέα δεδομένα, όπως λέει μία άλλη εξαίρετη επιστήμονας η Τερέζα Φωκιανού, για του ίδιου τύπου κοιτάσματα, που βρίσκονται μέσα στην ίδια λεκάνη της νοτιοανατολικής Μεσογείου, στην Αίγυπτο και στην Κύπρο να υπάρχουν προσφορές για έρευνα και εκμετάλλευση και ακριβώς για τον ίδιο τύπο κοιτασμάτων νότια της Κρήτης να μην έχουμε ούτε μία προσφορά.
Αντί επιλόγου
Μπορεί το θέμα μας να είναι ο ενεργειακός πλούτος που είναι περίπου βέβαιο ότι κρύβει στα σπλάχνα της η θαλάσσια περιοχή νότια της Κρήτης, πλούτος που όχι μόνο το θέμα του δημόσιου χρέους θα εξουδετέρωνε, αλλά κυριολεκτικά θα μας έκανε να μιλάμε για μία άλλη χώρα, όμως οι στίχοι του μεγάλου Ινδού φιλοσόφου και ποιητή Ραμπιντρανάθ Ταγκόρ ίσως απηχούν καλύτερα στις μέρες μας τις περιπέτειες εκείνων των Ελλήνων – κυρίως – επιστημόνων που χρόνια τώρα προσπαθούν να πείσουν για το αυτονόητο:
«Αν δεν απαντούν στο κάλεσμά σου, βάδισε μόνος./Αν φοβούνται και ζαρώνουν βουβοί κοιτάζοντας τον τοίχο,/Αχ, εσύ άτυχε,/Άνοιξε το μυαλό σου και μίλησε μόνος,/Αν γυρίσουν βλέμμα τους αλλού, και σε εγκαταλείψουν/όταν διασχίζεις την έρημο,/Αχ, εσύ άτυχε,/Τσαλάκωσε τα αγκάθια με την πατούσα σου, και στο αιματοβαμμένο μονοπάτι βάδισε μόνος,/Αν δεν κρατάνε ψηλά το φως όταν η νύχτα είναι ανήσυχη με τη θύελλα,/Αχ, εσύ άτυχε,/Με τη φλόγα του κεραυνού άναψε την καρδιά σου/Και άφησέ την να καίγεται μόνη».
(Πληροφορίες από pentapostagma)
